TS Phạm Hải Hồ
![nuclear_thumb[6]](http://lh5.ggpht.com/-O2E5n04qtDE/T8UEyJ5rlbI/AAAAAAAAQ60/Q9ll3Y_ngno/nuclear_thumb%25255B6%25255D%25255B2%25255D.jpg?imgmax=800 "nuclear_thumb[6]")
Sau thảm họa động đất - sóng thần - điện hạt nhân tàn
phá đất nước hoa anh đào, nhiều quốc gia trên thế giới nghiêm túc xem xét lại
chính sách năng lượng của mình, khẩn trương kiểm tra độ an toàn của các lò phản
ứng đang hoạt động hay ít nhất cũng tạm cho “nghỉ” một số nhà máy “cao
tuổi” [a]. Tại Đức, ngày 30/05/2011, sau khi tham khảo ý kiến
của những nhà khoa học, đại diện các tổ chức xã hội dân sự và Ủy
ban Đạo đức, chính phủ Đức đã quyết định cho ngừng hẳn 8 nhà máy nguyên tử
đang tạm ngưng hoạt động và đóng cửa nhà máy cuối cùng vào năm 2022
[b]. Mới đây, Nhật Bản đã tạm thời đóng cửa tất cả 54 nhà
máy điện hạt nhân vì trắc nghiệm cho thấy chúng không đủ sức chịu
đựng trạng thái stress, và hủy bỏ kế hoạch xây dựng nhà máy
mới của họ [c]. Chúng ta đừng quên rằng Đức và Nhật là hai
nước đã đầu tư rất nhiều vào nghiên cứu và phát triển việc xây dựng
nền công nghiệp hạt nhân lớn mạnh với tỷ lệ điện nguyên tử đáng kể.
Chúng ta cũng nên biết rằng mỗi nhà máy hạt nhân ngừng hoạt động sẽ
gây thiệt hại tới khoảng một triệu euro/ngày cho chủ nhà máy (theo
ước tính của Lutz Mez thuộc Trung tâm Nghiên cứu về Chính sách Môi
trường của trường đại học Freie Universität Berlin, điều được Barbara
Meyer-Bukow, phát ngôn viên của công ty Vatterfall đang vận hành nhiều nhà
máy hạt nhân ở Đức gián tiếp xác nhận [b bis].
Trái với những lời dự đoán bi quan, “tại Nhật đã không
xảy ra tình trạng khẩn cấp; các nhà máy khác sản xuất điện nhiều
hơn nên ở Tokyo và Osaka đèn vẫn sáng và chiếc xe lửa tốc hành
Shinkansen vẫn chuyển động bình thường”, như một người bạn Nhật Bản
của tôi chia sẻ. Dân nước bạn đã cho cả thế giới thấy tinh thần dũng
cảm của mình trong đau thương. Chúng tôi tin tưởng các bạn sẽ vượt qua
mọi thách thức và thành công trong việc chuyển đổi sang một cơ cấu
năng lượng an toàn, kinh tế và thân thiện với môi trường. Nhà máy điện
tương lai sử dụng năng lượng tái tạo ở Fukushima sẽ là một biểu tượng
mạnh mẽ của sự thay đổi hệ hình (paradigm shift) trong tư duy của con
người về năng lượng và sự sống.
Những tưởng thảm họa xảy ra với con cháu Thái Dương thần
nữ cũng là cơ hội để các nhà lãnh đạo nước ta rút ra bài học thực tiễn và
cân nhắc lại chính sách năng lượng của mình. Ai ngờ, ngoại trừ sự bày tỏ mối
quan ngại của một vài đại biểu Quốc hội [d] gần như chỉ có những lời
tuyên bố chung chung (“sẽ rút kinh nghiệm từ sự cố Fukushima”) hay hết sức chủ
quan về độ an toàn của nhà máy điện hạt nhân (“an toàn tuyệt đối”) mà Tập
đoàn năng lượng nguyên tử Nga Rosatom sẽ xây dựng tại Ninh Thuận.
Trong số những hoạt động tuyên truyền từ đó đến nay, tôi
đặc biệt chú ý đến lớp học mở với chủ đề “Chúng em với năng lượng nguyên tử” do
UBND tỉnh Ninh Thuận phối hợp với Tập đoàn Rosatom tổ chức cho 50 học sinh tiểu
học Phan Rang - Tháp Chàm cách đây một năm. Sau hai tiếng rưỡi được đại diện
tập đoàn nói trên giới thiệu và đặt câu hỏi gợi mở về điện hạt nhân, vừa được...
vẽ nhà máy nguyên tử, một số em cho biết không còn sợ và đã hiểu lợi ích của
loại năng lượng ấy [e]!
Học sinh vẽ nhà máy điện hạt nhân. Nguồn: Ninh Thuận
online
Nếu như được tiếp cận thông tin đa chiều, có lẽ các em, những
người chủ tương lai của đất nước, sẽ thấy rằng...
...Không thể nào không sợ điện hạt nhân!
Trong quá khứ, nhiều chuyên gia hạt nhân đã từng tuyên bố kỹ
thuật nguyên tử vô cùng an toàn, cả trăm ngàn năm mới có thể xảy ra một tai nạn.
Nhưng rồi từ đó tới nay mới sáu mươi năm thôi, loài người đã chứng kiến một loạt
sự cố lớn: Osjorsk/Kyschtym (Liên Xô, 1957), Sellafield (Anh, 1957), Harrisburg
(Hoa Kỳ, 1979), Chernobyl (Liên Xô, 1986), Fukushima (Nhật, 2011). Đó là chưa kể
hàng ngàn sự cố khác, trong số đó nhiều trường hợp có khả năng gây tai nạn hạt
nhân nặng nề nhất nếu không được khám phá − đôi khi chỉ nhờ một sự tình
cờ − và xử lý kịp thời. Chỉ riêng ở Đức, từ 1965 tới 2011 các cơ quan giám sát
đã ghi nhận 6.000 vụ trục trặc kỹ thuật phải khai báo từ 30 nhà máy điện và cơ
sở kỹ thuật hạt nhân khác [2]. Ai cũng biết Đức là nước có nền công
nghệ hạt nhân phát triển, quy định chặt chẽ, văn hóa an toàn cao và một đội
ngũ khoa học kỹ thuật có năng lực và kỹ luật vào bậc nhất thế giới. Vậy mà
tai nạn hạt nhân nặng nề nhất vẫn có thể xảy ra ở đó.
An toàn hạt nhân cũng như nhiều vấn đề khác liên quan đến năng
lượng nguyên tử đã được các chuyên gia như GS Phạm Duy Hiển [f], GS
Nguyễn Khắc Nhẫn [g], GS Hoàng Xuân Phú [h], TS Phùng
Liên Đoàn [i] v.v. phân tích kỹ lưỡng. Trong phạm vi bài này, tôi
chỉ xin trả lời câu hỏi sau:
Bức xạ từ nhà máy hạt nhân có gây bệnh ung thư trẻ
em?
Cả thế giới kinh hoàng vì các thảm họa hạt nhân Chernobyl và
Fukushima mà nhân dân Nga, Nhật Bản và cả cộng đồng thế giới còn phải gánh chịu
hậu quả chưa biết tới bao giờ. Thế nhưng, khi hoạt động bình thường, nhà
máy điện nguyên tử cũng có những tác động dù không gây náo động, không thể
thấy bằng mắt thường nhưng không kém phần khủng khiếp. Từ những năm 90 của thế
kỷ trước, nhiều công trình nghiên cứu cho thấy trẻ em sống gần nhà máy điện hạt
nhân ở Canada [3], CHLB Đức [4], Anh [5], Pháp
[6] và Hoa Kỳ [7] có tỉ lệ mắc bệnh ung thư cao hơn bình
thường một cách đáng kể. Một số công trình ấy so sánh số trẻ em mắc bệnh ung
thư sống trong phạm vi 15; 20; 25 hay 50 kilômét quanh các nhà máy điện hạt nhân
với số trung bình các trẻ mắc bệnh trong cả nước. Một số khác nghiên cứu
chính xác hơn, so sánh số trẻ mắc bệnh ung thư sống trong những vùng có nhà máy
nguyên tử với số trẻ cùng lứa tuổi mắc bệnh ở những vùng tương tự nhưng không có
nhà máy nguyên tử. Kết quả: Ở những vùng có nhà máy nguyên tử, số trẻ em mắc
bệnh ung thư đều cao hơn nhiều so với số trẻ mắc bệnh ở những vùng khác. Khuyết
điểm của phương pháp đối chiếu thứ hai là: tuy hai loại vùng được lựa chọn theo
một số đặc tính giống nhau, nhưng có thể bỏ qua một hay nhiều đặc tính khác có
ảnh hưởng đến quá trình gây bệnh ung thư, khiến kết quả nghiên cứu bị sai lệch.
Vì vậy, trong công trình mới đây của Cơ quan Đăng ký ung thư trẻ em Đức
[8], nhóm khoa học gia thực hiện đã đo khoảng cách từ nhà ở của mỗi
trẻ dưới 5 tuổi mắc bệnh ung thư máu tới nhà máy nguyên tử gần đó (16 nhà máy).
Họ lại so sánh mỗi đứa trẻ mắc bệnh với ba trẻ không mắc bệnh được chọn ngẫu
nhiên nhưng có cùng tuổi, giới tính và cùng ở trong vùng của trẻ mắc bệnh. Tổng
cộng có 1.952 trường hợp mắc bệnh đăng ký trong khoảng thời gian từ 1980 - 2003
và 4.735 trường hợp khỏe mạnh được khảo sát. Nghiên cứu bệnh - đối chứng
(case-control study) này được nhiều tổ chức độc lập đánh giá là rất chính xác
[1,9,10]. Nó cho thấy trong phạm vi 5 kilômét, trẻ em dưới 5 tuổi
càng ở gần nhà máy hạt nhân chừng nào, rủi ro mắc bệnh ung thư máu càng tăng
nhiều chừng nấy. Ngoài ra, số trẻ mắc bệnh trong phạm vi 5 kilômét cũng cao hơn
hơn số trung bình trong toàn liên bang 40 %.
Năm 2009, theo yêu cầu của nhóm Nghị viên Liên minh 90 &
đảng Xanh, GS BS Eberhard Greiser đã thực hiện một phân tích tổng hợp
(meta-analysis) bao gồm những nghiên cứu quan trọng nhất ở 80 nhà máy nguyên tử
thuộc năm quốc gia nêu trên [9]. GS Greiser xác nhận kết quả của Cơ
quan Đăng ký ung thư trẻ em Đức và tính độ tăng rủi ro mắc bệnh ung thư máu ở
trẻ em từ 0 - 14 tuổi là 13% và ở trẻ em từ 0 - 4 tuổi là 19%. Những con số này
rất đáng kể, bởi vì rủi ro mắc bệnh ung thư phổi tăng thêm từ 13 - 19% ở người
lao động không hút thuốc nhưng thụ động hít khói thuốc của đồng nghiệp
[11] đã dẫn đến luật cấm hút thuốc ở nơi công cộng tại nhiều nước,
trong đó có Việt Nam (nhưng dường như không mấy ai biết).
Tuy ung thư là bệnh do nhiều tác nhân gây ra, nhưng tới nay
khoa học không tìm thấy một nhân tố nào khác (bức xạ tự nhiên, chất độc hóa học,
cha hay mẹ làm việc ở nhà máy hạt nhân v.v.) lại có tác động trên diện rộng và
phụ thuộc vào khoảng cách chỗ ở - nhà máy điện hạt nhân như vậy. Từ đó, ta có
thể rút ra kết luận: mặc dù có nồng độ rất thấp, các chất phóng xạ phát ra từ
nhà máy nguyên tử hoạt động bình thường chắc hẳn là nguyên nhân chủ yếu của rất
nhiều trường hợp ung thư máu trẻ em.
Tài liệu tham khảo:
- Bài báo:
An
Bình (theo BBC).
Trung Quốc, Venezuela đồng loạt ngừng các kế hoạch hạt
nhân. Dân trí 17/03/2011.
Duy Phúc. Nhật Bản xem xét lại chính sách năng lượng.
Tuổi Trẻ Online 12/05/2011.
[b bis] Das Gupta, Oliver. Alte Atomkraftwerke Die
Gelddruckmaschinen. Süddeutsche.de 06.07.2009.
[c]
Phan
Anh.
Nhật đóng cửa nhà máy điện hạt nhân cuối cùng. Tuổi Trẻ Online
04/05/2012.
[d] Hồng Khánh. Không thể để điện hạt nhân làm gánh nợ lớn
cho con cháu. VnExpress 13/11/2009.
Lan
Hương.
Ý kiến đại biểu Quốc hội về Vinashin và điện hạt nhân. Dân trí
27/03/2011.
[e]
Bee.net.vn.
Học 2 tiếng rưỡi, HS tiểu học “hết sợ” điện hạt nhân? 15/04/2011.
[f]
Phạm
Duy Hiển.
Điện hạt nhân sát biên giới ảnh hưởng gì đến Việt Nam?
TuanVietnam.net 23/07/2010.
Phạm
Duy Hiển.
Việt Nam trước cuộc tổng rà soát về điện hạt nhân trên toàn thế
giới. SGTT Media 08/04/2011.
Nguyễn
Khắc Nhẫn.
Suy ngẫm bài học Chernobyl sau 26 năm. BBC tiếng Việt
29.4.2012.
[h]
Hoàng
Xuân Phú.
Mạn bàn về an toàn điện hạt nhân. Hoang Xuan Phu's Home
Page 14/06/2011.
Hoàng
Xuân Phú.
Phiêu lưu điện hạt nhân. Hoang Xuan Phu's Home Page
17/07/2011.
[i]
Phùng
Liên Đoàn.
Khủng hoảng hạt nhân tại Nhật dưới mắt một chuyên viên người
Việt. Vietsciences 19/03/2011.
Phùng Liên Đoàn.
Động đất, sóng thần, và tai nạn lò hạt nhân Fukushima Daiichi tại Nhật.
04/04/2011.
- Các tài liệu khác:
[1]
Bundesamt
für Strahlenschutz.
Epidemiologische Studie zu Kinderkrebs in der
Umgebung von Kernkraftwerken – KiKK-Studie Abschließende Stellungnahme des
Bundesamtes für Strahlenschutz (September 2009).
[2] Bundesamt für Strahlenschutz. Kernkraftwerke in
Deutschland − Meldepflichtige Ereignisse seit Inbetriebnahme (Stand vom
28.02.2011).
[3] Clarke EA, McLaughlin J, Anderson TW. Childhood
leukaemia around Canadian nuclear facilities. Phase I. Final report. Atomic
Energy Control Board. Ottawa, 1989.
Clarke E. A., McLaughlin J., Anderson T.W. Childhood
leukaemia around Canadian nuclear facilities. Phase II. Final report. Atomic
Energy Control Board. Ottawa, 1991.
[4] Möhner M., Stabenow R. Childhood malignancies around
nuclear installations in the former GDR. Med Forsch 6 (1993), 59-67.
Kaletsch U, Meinert R, Miesner A, Hoisl M, Kaatsch P, Michaelis
J. Epidemiologische Studien zum Auftreten von Leukämieerkrankungen bei
Kindern in Deutschland. Schriftenreihe Reaktorsicherheit und Strahlenschutz.
Bundesministerium für Umwelt, Naturschutz und Reaktorsicherheit. 1997.
[5] Gardner M. J. Father’s occupational exposure to
radiation and the raised level of childhood leukaemia near the Sellafield
nuclear plant. Environ Health Perspect 94 (1991), 5-7.
Black RJ, Sharp L, Harkness EF, McKinney PA. Leukemia and
non-Hodgkin’s lymphoma: Incidence in children and young adults resident in the
Dounreay area of Caithness, Scotland in 1968-1991. J. Epidemiol Community
Health 48 (1994), 232-236.
Committee on Medical Aspects of Radiation in the Environment
(COMARE). Tenth report. The incidence of childhood cancer around nuclear
installations in Great Britain. 2005.
[6] Evrard AS, Hémon D, Morin A, Laurier D, Tirmarche M, Backe
JC, Chartier M, Clavel J. Childhood leukaemia around French nuclear
installations using geographic zoning based on gaseous discharge dose
estimates. Br J Cancer 94 (2006), 1342-1347.
[7] Surveillance, Epidemiology, and End Results (SEER) Program
(www.seer.cancer.gov) Limited-Use Data (1973-2006), National Cancer Institute,
DCCPS, Surveillance Research Program, Cancer Statistics Branch, released April
2009, based on the November 2007 submission.
Illinois State Cancer Registry: Melinda Lehnherr, R.N.,
Assitant Division Chief. Illinois Department of Pulic Health, Illinois State
Cancer Registry, public data set v16, data as of November 2008.
Pennsylvania State Cancer Registry:
http://app2.health.state.pa.us/epiqms/default.asp
[8]
Spix,
Claudia; Schmiedel, Sen; Kaatsch, Peter et al.
Case–control study on
childhood cancer in the vicinity of nuclear power plants in Germany
1980–2003. European Journal of Cancer 44, issue 2 (2007), 275-284.
Kaatsch,
Peter; Spix, Claudia;
Schulze-Rath, Renate et alleukaemia in young
children living in the vicinity of german nuclear power plants.
International Journal of Cancer 122 (2008), 721-726.
[9]
Greiser,
Eberhard.
Leukämie-Erkrankungen bei Kindern und Jugendlichen in der
Umgebung von Kernkraftwerken in fünf Ländern. Meta-Analyse und Analyse im
Auftrage der Bundestagsfraktion B’90/Die Grünen. Musweiler, 2009.
[11] World Health Organization. International Agency for the
Research on Cancer: Tobacco Smoke and Involuntary Smoking. IARC
Monographs on the Evaluation of Carcinogenic Risks to Humans. Volume 83. Lyon,
2004.
P.H.H.
1.PROTEST LETTERJAPAN
1-LIST OF SIGNATORIES
requesting to cancel
![nuclear_thumb[6]](file:///C:/Users/TRACCHI/AppData/Local/Temp/WindowsLiveWriter251020290/supfiles17FCA19/nuclear[4].jpg "nuclear_thumb[6]")
