NHÌN CẦU NHẬT TÂN, RỞN TÓC GÁY KHI NGHỈ LẠI ĐIỆN HẠT NHÂN NINH THUẬN

https://caunhattan.wordpress.com/2013/06/28/tu-cau-nhat-tan-den-hau-qua-von-vay-nuoc-ngoai/

Từ cầu Nhật Tân đến hậu quả vốn vay nước ngoài

28/06/2013Cầu Nhật Tân

Mỗi khi kết thúc Hội nghị các nhà tài trợ, hàng chục năm qua, Việt Nam luôn hoan hỉ loan tin viện trợ ODA (đa số là vốn vay) cho Việt Nam năm sau tăng hơn năm trước với con số cam kết là hàng tỉ hàng tỉ USD, và lấy đó làm thành tựu chính trị. Ai cũng biết Nhật Bản luôn dẫn đầu, là nước cho Việt Nam vay tiền nhiều nhất và hầu hết ném vào xây dựng – lĩnh vực có mức độ tham ô lớn nhất. Hiệu quả sử dụng nguồn vốn vay này vẫn là đề tài cấm kỵ tại cả hai quốc gia. Đã có một chút gợn sóng sau vụ PMU18, vụ hành lang Đông – Tây, vụ sập cầu Cần Thơ song những con sóng này đã nhanh chóng bị giới “buôn ODA” đứng sau dập tắp.
Nước Nhật hôm 25/6/2013 đã thực sự sốc bởi bài đăng tải trên nhật báo Asahi Shimbun xung quanh câu hỏi về viện trợ của Nhật Bản cho Việt Nam. Tác giả bài viết là giáo sư Ari Nakano (chuyên gia nghiên cứu hàng đầu của Nhật Bản về Việt Nam). Câu hỏi lớn nhất đặt ra là hiệu quả của cái gọi là “đối tác chiến lược” (bài báo để hai chữ này trong ngoặc kép) giữa Việt Nam và Nhật Bản trong giai đoạn tới được các chính trị gia hai nước đang miệt mài tô vẽ mà sau nó là nhiều chục tỉ USD tiền vay sẽ được chia đều cho từng công dân Việt Nam trả nợ. Lo ngại lớn nhất được tác giả đưa ra, minh chứng bằng dự án Bô-xít Tây Nguyên và dự án Nhà máy điện nguyên tử Ninh Thuận, là sự thiếu minh bạch, không có sự tham gia của người dân và các tổ chức phản biện độc lập. Vắng đi nền tảng này, các khoản vay chỉ đơn thuần là cuộc tiêu tiền xa xỉ, không mang lại những giá trị phát triển bền vững, thậm chí tổn hại đến lợi ích lâu dài của nước đi vay.
Thật vậy, tại dự án cầu Nhật Tân, trước khi khởi công, hàng nghìn dân ngay tại chân công trình chưa bao giờ được nghe tới cái tên, chứ chưa đề cập chuyện được tham gia vào quá trình chuẩn bị dự án xây dựng cây cầu tỉ USD này. Các công ty tư vấn của Nhật ăn theo khoản vay đứng sau đạo diễn tất tật với các vai diễn xuất sắc của một số quan chức trong bộ  máy chính quyền Việt Nam. Thế là để hợp thức việc tiêu một khoản tiền khổng lồ hàng tỉ USD, “tập đoàn lợi ích” – tạm gọi như vậy – bẻ cong quy hoạch, vẽ ra các báo cáo rất hay về lợi ích của cái gọi là mạng lưới giao thông mới với tâm điểm là cây cầu tỉ đô. Tập đoàn này thiết kế nhiều chuyến thăm lẫn nhau cho các quan chức nhằm làm ra vẻ có tí “chính trị” trong này. Nhiều đánh giá tác động, thuyết minh hiệu quả dự án được vẽ ra như thật. Lộ liễu nhất là màn lấy ý kiến người dân chịu tác động trong đó báo cáo rởm này loan ra rằng người dân nhất trí với các phương án mà tư vấn thiết kế đề xuất (sự thật là hoàn toàn ngược lại).
Kịch tính nhất của show diễn nằm ở màn kết – ký kết Hiệp định vay vốn. Chính trị gia hai bên cùng ký vào tờ giấy có giá trị tỉ đô rồi trao bút cho nhau, sâm banh nổ bùm bụp, đằng sau là các con buôn ODA với vẻ mặt vô cùng hoan hỉ. Cái nút chính của tờ giấy trên là: chỉ công ty của Nhật Bản được làm tổng thầu của gói vay tỉ đô. Đấu thầu ư? Chuyện vặt. Ba nhà thầu đều là quân xanh quân đỏ, “cổ cánh” với nhau thông thầu nâng giá lên gấp 5-10 lần giá trị thực tế là xong. Chính trị gia nước vay đứng sau sẵn sàng chấp nhận cái giá phi lý này. Thực tế là khoản này đã được “vo” trước khi ký hiệp định.
Triển khai dự án. Về lý thuyết, máy móc, trang thiết bị, vật liệu, con người, công nghệ là của Nhật với chất lượng Nhật, tiêu chuẩn Nhật nên đơn giá cũng phải cao như ở Nhật. Trên thực tế, toàn bộ công việc đều được ông tổng thầu Nhật giao cho các nhà thầu phụ Việt Nam và thi công với giá Việt Nam, với công nghệ Việt Nam, con người Việt Nam, vật liệu Việt Nam và … chất lượng Việt Nam. Các nhà thầu phụ Việt Nam, vốn đang đói việc, lao vào giành hợp đồng thầu phụ như thiêu thân, thậm chí sẵn sàng ký hợp đồng dưới giá thị trường để giữ quân, giữ máy – còn hơn để không và chịu hao mòn. Thậm chí có đơn vị ký xong hợp đồng liền bán luôn cho đơn vị khác kiếm tiền tươi thóc thật. Chất lượng công trình thì tính sau, cốt giành hợp đồng cái đã. Có hạng mục mà thực hiện một mét khối vật liệu trong công trình, đơn giá của tổng thầu Nhật được ký là 1000 USD, đến tay thầu phụ của thầu phụ Việt Nam chỉ còn ngót nghét 2 triệu VND (xấp xỉ 100 USD). Tổng thầu Nhật không phải làm gì mà tự nhiên được hưởng hơn 900 USD trên mỗi mét khối hạng mục này của công trình (ăn hơn 90%). Dĩ nhiên, khoản chênh này tổng thầu Nhật không ăn cả được mà phải chia theo danh sách đã có.
Nhờ có cái danh sách ăn theo dài đằng đẵng trên mà cầu Nhật Tân được đội lên gần 20.000 tỉ VND (gần 1 tỉ USD). Cùng là cây cầu vượt sông Hồng (dĩ nhiên quy mô có khác nhưng không nhiều), cầu Vĩnh Tuy sử dụng nguồn vốn trong nước chỉ tốn 3600 tỉ VND. Sau trượt giá và thất thoát đội lên thành 5500 tỉ VND.
Một điều mà cả ta và Nhật đều giấu ở công trình cầu Nhật Tân là tỉ lệ kinh tế nội hoàn (nếu tính chi tiết) thì hơn 50 năm công trình vẫn chưa thu hồi được vốn. Tức, nó sẽ hỏng trước khi hoàn vốn. Nói cách khác, làm cây cầu này chỉ mang lại giá trị âm, ngoại trừ được cái tiếng là Việt Nam có cây cầu to nhất Đông Nam Á và cái túi của giới buôn ODA cùng chính trị gia Việt được đút căng phồng. Hậu quả lâu dài là, cùng với nhiều khoản ăn vay khác, cầu Nhật Tân đang góp phần đắc lực khiến mỗi công dân Việt Nam dù mới chào đời đã được vinh dự khoác lên mình món nợ nước ngoài giá trị 4 con số.
Nguy hiểm hơn. Một cầu Cần Thơ, làm ăn bát nháo chỉ gây ra cái chết oan uổng cho vài chục mạng. Một cầu Nhật Tân làm ăn bố láo chỉ đem lại thiệt hại gần tỉ USD cho Việt Nam. Một nhà máy điện hạt nhân, với lối ăn xổi ODA cầu thả kiểu như trên sẽ giết chết nhiều triệu người, gây thảm họa lâu dài không những đối với nước ta mà cả khu vực và thế giới.

Trong lúc tranh luận công khai bị đàn áp và ngăn chặn tại Việt Nam, cần đặt lại câu hỏi về sự hợp tác của Nhật Bản với Việt Nam

http://ajw.asahi.com/article/forum/politics_and_economy/southeast_asia/AJ201306250053

http://danlambaovn.blogspot.com.au/2013/06/trong-luc-tranh-luan-cong-khai-bi-ap-va.html#more

Trong lúc tranh luận công khai bị đàn áp và ngăn chặn  tại Việt Nam, cần đặt lại câu hỏi về sự hợp tác của Nhật Bản với Việt Nam

The Asashi Shimbun, Asia and Japan Watch

Nguyễn Hùng, Trần Hoài Nam lược dịch

Ari Nakano, Giáo sư tại Đại học Daito Bunka

(Ari Nakano là giáo sư tại Đại học Daito Bunka. Bà đã làm công tác nghiên cứu hậu đại học tại Đại học Keio và được cấp bằng Tiến sĩ. Lĩnh vực chuyên môn của bà là tình hình chính trị của Việt Nam, ngoại giao và nhân quyền.)

Năm nay đánh dấu kỷ niệm 40 năm mối quan hệ ngoại giao giữa Nhật Bản và Việt Nam. Nhân dịp Thủ tướng Shinzo Abe sang thăm Việt Nam vào tháng Giêng, hai nước đã tái khẳng định rằng mối quan hệ của họ đã trở thành "đối tác chiến lược" lớn mạnh hơn và nhất trí về việc hai quốc gia  cùng tiếp tục hợp tác về chương trình xây dựng nhà máy điện hạt nhân và phát triển nguồn tài nguyên đất hiếm.

Tuy nhiên, nhiều khó khăn vừa xuất hiện liên quan đến vấn đề khai thác tài nguyên và phát triển năng lượng tại Việt Nam. Đơn giản là chỉ cần nhìn vào tiến độ của các chương trình này cho đến nay, hiện đang có mối quan tâm rất lớn về dự án xây dựng các nhà máy điện hạt nhân tại nước này (Việt Nam).

Công tác khai thác quặng bauxite đang diễn ra và dự án sản xuất alumin được tài trợ bởi Trung Quốc ở vùng Tây nguyên của Việt Nam là một dự án có quy mô lớn ngang tầm với kế hoạch xây dựng nhà máy điện hạt nhân. Tuy nhiên, dự án này đã được đồng thuận trong vòng bí mật bởi các nhà lãnh đạo của hai  đảng cộng sản Trung Quốc và Việt Nam, và được vội vã thực hiện mà không có bất kỳ cuộc thảo luận và biểu quyết công khai trong Quốc hội Việt Nam.

Không có báo cáo đánh giá tác động đến môi trường của dự án được chính quyền công bố, và một số người quan tâm về tác hại đến môi trường đã tố cáo rằng dự án đó trắng trợn vi phạm luật (đầu tư). Do sự thiếu minh bạch trong quá trình đưa ra quyết định, cũng như bất kỳ trách nhiệm về phía chính phủ phải giải thích chi tiết của dự án, một phong trào phản đối có tổ chức của các nhà trí thức và chuyên môn Việt Nam đã được phát sinh, và những tổ chức dân sự có cùng mối quan tâm về việc khai thác quặng  bauxite đã kết hợp với nhau  và cùng lên tiếng đòi hỏi thực thi dân chủ và minh bạch về những hồ sơ ký kết liên quan đến dự án khai thác Bauxite và tinh luyện Alumin.

QUÁ ÍT GIẢI THÍCH VỀ DỰ ÁN KHAI THÁC BAUXITE

Tôi phỏng vấn cư dân tại các làng nông nghiệp ở các tỉnh Lâm Đồng và Đắk Nông, nơi nguồn tài nguyên bauxite đang được khai thác, nhưng không ai trong số các cư dân tại đây đã nhận được bất kỳ lời giải thích rõ ràng nào về dự án này và chương trình xây dựng cùng mở rộng các nhà máy tinh luyện Alumin, cũng không có kế hoạch trưng thu đất canh tác, bồi thường và các vấn đề liên hệ đến dự án. Mặc dù dân làng đã phàn nàn với các công ty chịu trách nhiệm xây dựng nhà máy và các cơ quan chính phủ về tác hại phát sinh từ việc xây dựng các khu nhà máy, thí dụ như dòng chảy của các chất thải cặn bả, nước thải của nhà máy, tiếng ồn và độ rung chuyển, nhưng không có biện pháp đáng kể nào được nhà máy thực hiện.

Các công ty xây dựng nhà máy cũng không thể thanh toán được tiền lương cho một số công nhân xây dựng vì "tình trạng thiếu ngân sách." Nhiều người trong số họ là lao động nhập cư từ các khu vực cách xa nhà máy, và một số lớn công nhân đã không quay trở lại nơi làm việc sau kỳ nghỉ lễ Tết vì công việc tại đó không được ổn định.Theo lập luận của chính phủ, họ bảo rằng phát triển khu kỹ nghệ nhằm tạo công ăn việc làm và cơ hội đào tạo nghề nghiệp cho cư dân và góp phần phát triển kinh tế địa phương, nhưng đã không có được bằng chứng cụ thể nào về những lời tuyên bố này. Bộ Công nghiệp và Thương mại, cơ quan chịu trách nhiệm giám sát dự án, nhấn mạnh rằng chủ dự án đang "tôn trọng lối sống và phong tục của người dân địa phương," nhưng không còn nghi ngờ gì với thực tế những gì đang xảy ra thì rất khác xa với những lời tuyên bố của các quan chức.

Trong khi đó tại các nhà máy tinh luyện Alumin ở tỉnh Lâm Đồng, lúc khởi đầu dự án được dự trù bắt đầu đi vào sản xuất vào năm 2010, kế hoạch bắt đầu khởi công xây dựng  đã bị lùi lại thêm hai năm. Cho đến hôm nay, thời điểm dự trù bắt đầu đi vào sản xuất  của dự án nhà máy tinh luyện Alumin đã bị trì hoãn hai lần.

Theo giải bày của văn phòng quản lý dự án, lý do của sự chậm trễ là các yêu cầu kỹ thuật phức tạp của công đoạn sản xuất alumin, "các sai sót" trong một số quy trình đã làm cho sản xuất không ổn định và do tốc độ chậm của việc trưng thu đất . Việc mở rộng cảng Kê Gà ở bình Thuận cũng được lên kế hoạch để vận chuyển alumin, nhưng công tác xây dựng cảng Kê Gà đã không tiến hành được, thậm chí năm năm sau khi chính phủ cấp phép, năm 2007, và tháng Hai vừa qua, dự án này cuối cùng đã bị hủy bỏ. Cũng  không có tiến bộ về kế hoạch mở rộng các tuyến đường và củng cố các cây cầu nối liền các nhà máy tinh luyên Alumin với cảng (Kê Gà). Dự án khai thác quặng Bauxit rõ ràng là một thất bại, tuy vậy không ai (chính quyền ) biết rõ những quan chức nào sẽ phải nhận lãnh trách nhiệm về những thất bại này.

Phê phán về sự thất bại của nhiều dự án quy mô lớn đã gia tăng, chẳng hạn như dự án khai thác bauxite, cũng như tình trạng tham nhũng của các doanh nghiệp nhà nước. Điều này đã gây áp lực lên chính phủ để họ phải có lời giải thích thỏa đáng, vì vậy vào tháng ba chính quyền đã triệu tập một cuộc họp trong đó "Bộ trưởng sẽ trả lời các câu hỏi của dân." Khi được hỏi về dự án khai thác bauxite bị đình trệ, ông Vũ Huy Hoàng, Bộ trưởng Bộ Công Thương, cho biết những lý do của  sự thất bại là: "dự án này là một dự án thử nghiệm đầu tiên tại Việt Nam," rằng Việt Nam  "chưa có kinh nghiệm quản lý một khối lượng lớn quỹ đầu tư công nghệ (trị giá hàng chục tỷ đô la)", và dự án này " có nhiều yêu cầu kỹ thuật rất phức tạp." Cũng có thể nói những điều tương tự như thế cho dự án xây dựng nhà máy điện hạt nhân (tại Ninh Thuận).

Vào đầu năm nay tôi đã tổ chức một cuộc hội nghị ở Hà Nội về đề tài phát triển tài nguyên và chính sách về môi trường, với sự giúp đỡ của Bộ Công Thương Việt Nam kết hợp cùng với các trường đại học Nhật Bản và các viện nghiên cứu. Tuy nhiên, Bộ Công Thương đã thẳng thừng từ chối đưa vấn đề phát triển bauxite vào chương trình nghị sự và cũng không cho phép các chuyên gia hay trí thức quan trọng của dự án Bauxite đến tham dự. Bộ này thậm chí không chấp nhận sự tham gia của Bộ Tài nguyên và Môi trường Viêt Nam, mà Bộ này được nhà nước giao nhiệm vụ giãi quyết các vấn đề về môi trường. Tôi muốn tạo ra một cơ hội cho các nhà ủng hộ khai thác quặng mỏ và các nhà phê bình về các dự án này ngồi cùng một bàn và cùng tham gia vào một cuộc thảo luận mở, nhưng, ngay từ giai đoạn lên kế hoạch cho cuộc hội nghị, nỗ lực của chúng tôi đã bị chết yểu

PHẢN ĐỐI DỰ ÁN XÂY DỰNG NHÀ MÁY ĐIỆN HẠT NHÂN VÀ NHỮNG VỤ BẮT BỚ PHI PHÁP

Các nhà trí thức Việt Nam tiếp tục phản đối dự án phát triển khai thác boxit cũng đang cùng nhau chia sẻ thông tin về tai nại tại hai nhà máy điện hạt nhân Chernobyl và Fukushima số 1, và lên tiếng phản đối dự án xây dựng nhà máy điện hạt nhân mà Nga và Nhật Bản đang thực hiện tại tỉnh Ninh Thuận. Tuy nhiên, một vài nhân vật khởi xướng phong trào phản đối dự án điện hạt nhân đã bị an ninh Việt Nam theo dỏi. Một vài vị bị bắt giữ một cách bất hợp pháp và nhà ở của một số vị khác bị công an lục soát.

Xu hướng phổ biến tại các nước trên thế giới là cố gắng nhằm đạt được sự đồng thuận từ nhiều phía bao gồm việc giải quyết các vấn đề liên quan đến các dự án quan trọng nhằm phát triển tài nguyên và năng lượng. Điều này liên quan đến việc hợp tác giữa  chính phủ và các công ty thực hiện dự án, với người dân địa phương và dân tộc thiểu số, cũng như các chuyên gia, trí thức, công dân, Tổ chức Phi Chính phủ (NGO), các tổ chức quốc tế,  trên cơ sở bình đẳng. Tuy nhiên trong khi chính phủ Việt Nam nói rằng họ có một chính sách đối ngoại "tham gia tích cực trong cộng đồng quốc tế", nhưng thực tế là họ đang đi hướng ngược lại. Trong hơn 20 năm quan sát đất nước (Việt Nam) này, tôi biết rỏ khuynh hướng của chính phủ Việt Nam là cố gắng che đậy sự thật bất lợi cho chính phủ về cơ bản là không có gì thay đổi. Dự án xây dựng các nhà máy điện hạt nhân, được bọc kín trong một môi trường chính trị hạn chế việc tiết lộ đầy đủ thông tin trung thực và sự đàn áp tự do ngôn luận, cùng lúc  luôn bị quấy rầy bởi những khó khăn nghiêm trọng trước khi các dự án đó thậm chí có thể tạo ra kết quả về kỹ thuật hay kinh tế.

Nhật Bản cần phải hiểu tình hình Việt Nam và sau đó xem xét lại cách thức hợp tác với một đối tác như vậy.

Debate suppressed in Vietnam, questions on Japanese cooperation

June 25, 2013

Ari Nakano

Professor at Daito Bunka University

Ari Nakano is a professor at Daito Bunka University. She did her postgraduate work at Keio University and earned her Ph.D. Her areas of expertise are Vietnamese politics, diplomacy and human rights.

This year marks the 40th anniversary of diplomatic relations between Japan and Vietnam. When Prime Minister Shinzo Abe visited Vietnam in January, the two countries confirmed that their relationship had grown into an even greater "strategic partnership" and agreed to continue cooperating on constructing nuclear power plants and developing rare earths resources.
However, many problems have surfaced concerning recent resources and energy development in Vietnam. Simply looking at the progress thus far, there is major cause for concern over the construction of nuclear power plants there.

Japan's Prime Minister Shinzo Abe, right, and his Vietnamese counterpart Nguyen Tan Dung review the guard of honor during a welcoming ceremony at the Presidential Palace in Hanoi, Vietnam, Wednesday, Jan. 16, 2013. (AP file Photo)

The ongoing bauxite mining and alumina production financed by Chinese firms in the south-central highlands of Vietnam is a large-scale project on par with nuclear power plant construction. Yet this project was agreed on by the leaders of the Chinese and Vietnamese communist parties behind closed doors, and it began without any deliberations in Vietnam's National Assembly.
No environmental impact assessment reports have been released, and some have pointed out that the project is in violation of the law. Due to the lack of transparency in the decision-making process, as well as any obligation for the government to explain the details of the project, an organized opposition movement led by Vietnamese intellectuals has grown, and the bauxite venture has galvanized action demanding democracy and disclosure.

LITTLE EXPLANATION OF BAUXITE MINING PROJECT
 
I interviewed people in farming villages in Dak Nong and Lam Dong provinces, where bauxite resources are being exploited, but none of the residents had received any clear explanations on the bauxite mines and construction and expansion of alumina refineries, nor on land seizure plans, compensation and the like. Although villagers have complained to companies and government agencies about harm from construction sites such as sediment runoff, wastewater, noise and shaking, no substantial measures have been taken.
Companies have also failed to pay some construction workers' wages due to "budget shortages." Many of them are migrant workers from outlying areas, a good number of whom apparently did not return to the workplace after the New Year's holidays because the work is not stable. The government's story, that the development provides jobs and occupational training opportunities to communities and contributes to growing the local economy, has not been substantiated. The Ministry of Industry and Trade, which oversees the project, stresses that it is "respecting the lifestyles of local residents," but it is undeniable that the reality is significantly different.
Meanwhile at the alumina refinery in Lam Dong province, which was supposed to begin production in 2010, the initial construction plan has been pushed back two years. Twice now a decision has been made to postpone bringing the refinery online.
As the project management office explains, the reasons for the delays are the complex technical requirements of alumina production, "errors" in some processes that have made production unstable and the slow pace of land seizures. An expansion is also planned at Ke Ga Port in Binh Thuan province to transport the alumina, but construction had not moved forward even five years after the government granted permission in 2007, and this past February, the project was finally canceled. There has also been no progress on expanding roads and reinforcing bridges that connect the refinery with the port. The project is clearly a failure, yet what is unclear is who holds responsibility for it.
Criticism has grown over the failure of various large-scale projects, such as bauxite development, as well as the corruption of state-owned enterprises. This has pressured the government to respond, so in March it convened a meeting in which "ministers will answer the people's questions." When asked about the stalled bauxite development, Vu Huy Hoang, minister of Industry and Trade, said the reasons for the failure were that it was "a first-time trial in Vietnam," that Vietnam had "no experience managing such an enormous amount of funds (worth tens of billions of dollars)" and that the project "has complex technical requirements." The same could also be said of nuclear power plant construction.
Early this year I organized a conference in Hanoi on resource development and environmental policy, with the help of the Vietnamese Ministry of Industry and Trade as well as Japanese universities and research institutes. However, the ministry flatly refused to put the bauxite development problem on the agenda and would not allow experts or intellectuals critical of the project to attend. It would not even accept participation by the Vietnamese Ministry of Natural Resources and Environment, which is tasked with dealing with environmental issues. I wanted to create an opportunity for promoters and critics of the project to sit at the same table and engage in an open discussion, but from the planning phase our attempts were doomed.

OPPOSITION TO NUCLEAR PLANT CONSTRUCTION AND UNLAWFUL ARRESTS

Vietnamese intellectuals who continue to oppose bauxite development are also sharing information on the Chernobyl and Fukushima No. 1 nuclear power plant accidents and voicing their opposition to nuclear power plant construction projects that Russia and Japan are carrying out in Ninh Thuan province. But the central figures are already under surveillance by the Vietnamese public security service, which has unlawfully arrested some and searched their homes.
The prevailing trend in the countries of the world is to try and achieve inclusive governance on resolving problems related to major resource and energy development projects. This involves putting the government and companies, local residents and ethnic minorities, as well as experts, intellectuals, citizens, NGOs, international institutions and such, on an equal footing. The Vietnamese government, however, which says it has a foreign policy of "active involvement in the international community," is in fact moving in the opposite direction. In the more than 20 years during which I have observed this country, the Vietnamese government's predisposition to try and cover up inconvenient truths is fundamentally unchanged. The construction of the nuclear power plants, wrapped in a political climate with inadequate disclosure of information and the suppression of free speech, is already plagued with serious problems before they can even produce technological or economic results.
Japan needs to understand the situation in Vietnam and then reconsider how to cooperate with such a partner.

 

PHÁT BIỂU CỦA DÂN BIỂU ÚC CHRIS HAYES VỀ NHÂN QUYỀN TẠI VIỆT NAM ngày 17-6-2013

http://danlambaovn.blogspot.com.au/2013/06/phat-bieu-cua-dan-bieu-uc-chris-hayes.html#more

PHÁT BIỂU CỦA DÂN BIỂU ÚC CHRIS HAYES VỀ NHÂN QUYỀN TẠI VIỆT NAM ngày 17-6-2013

 

Ông Chris Hayes (Dân Biểu đảng cầm quyền Lao Động vùng Fowler)

 Nguyễn Hùng, Trần Hoài Nam lược dịch

 

Dân biểu Úc Chris Hayes

Gần 50 năm trước đây, khi nói về tự do trên các bậc thang của Đài tưởng niệm Lincoln, ông Martin Luther King Jr đã làm thay đổi thế giới khi ông tuyên bố: "Tôi có một giấc mơ”.Tôi đề cập đến ông Martin Luther King bởi vì ông là một ví dụ điển hình của một cá nhân dũng cảm đã khuấy động ý thức trên toàn cầu với tầm nhìn của ông về tự do và hòa hợp. Tôi khám phá một điều là không thể tin được rằng những người như ông ta lại có đủ can đảm để thách thức một chính phủ và các chuẩn mực xã hội, với sự can đảm đứng lên để đấu tranh cho những gì họ tin là đúng. Thông qua những nỗ lực của họ, họ đã thay đổi thế giới và làm cho thế giới thành một nơi tốt đẹp hơn.

 

Trong những năm gần đây tôi đã thấy ngày càng có nhiều người trẻ Việt Nam cũng thể hiện lòng can đảm và niềm tin tương tự (như ông Martin Luther King), những người trẻ đó đã thách thức chính quyền Việt Nam bằng cách đòi hỏi tự do và tôn trọng nhân quyền. Tự do ngôn luận không chỉ là một quyền cơ bản của con người, nó cũng là một thành phần quan trọng trong bất kỳ xã hội hiện-đại-thành-công nào. Ý chí của con người là một điều phi thường, với một tiềm lực để đạt được những kết quả thật đáng kinh ngạc cho thế giới của chúng ta. Bằng hành động hạn chế tự do ngôn luận, chính phủ Việt Nam không chỉ tước đoạt quyền cơ bản của dân chúng Việt Nam, họ còn hạn chế tiềm năng đáng phục của Việt Nam để phát triển và mang đến thịnh vượng trong xã hội toàn cầu ngày nay.

 

Tôi đã nhiều lần lên tiếng mức độ cần thiết phải báo động về việc vi phạm nhân quyền tại Việt Nam. Hôm nay, tôi muốn đề cập cụ thể đến hai nhà hoạt động nhân quyền trẻ Nguyễn Phương Uyên và Đinh Nguyên Kha. Hai nhà hoạt động trẻ tuổi này vừa mới bị kết án bởi Tòa án nhân dân Long An với haì bản án tù từ sáu đến tám năm đối với hai thanh niên này. Họ bị kết án theo điều 88 bộ luật hình sự Việt Nam, điều mà nhà nước Việt Nam gọi là “tuyên truyền chống nhà nước CHXHCN Việt Nam”.

 

Hai nhà hoạt động yêu nước trẻ này đã phân phát tờ rơi tại thành phố Hồ Chí Minh, phản đối các yêu sách phi lý của Trung Quốc nhằm chiếm đóng hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa của Việt Nam ở Biển Đông. Theo Tổ chức Giám sát Nhân Quyền (Human Rights Watch), các tờ rơi cáo buộc Đảng Cộng sản Việt Nam đã để cho Trung Quốc có ảnh hưởng sai trái lên đất nước Việt Nam bằng việc chiếm đoạt các đảo này, cho thuê đất rừng và tận thu tài nguyên thiên nhiên quan trọng của đất nước. Các phương tiện truyền thông nhà nước Việt Nam tường thuật và chụp mũ việc làm của hai thanh niên trẻ là "xuyên tạc chính sách Đảng và của nhà nước liên quan đến tôn giáo và đất đai và thể hiện quan điểm méo mó liên quan đến hai quần đảo Trường Sa,Hoàng Sa và đường biên giới giữa Việt Nam và Trung Quốc”.

 

Mặc dù họ đã bị chính phủ Việt Nam và các phương tiện truyền thông của đảng và nhà nước phỉ báng bôi nhọ, hai nhà hoạt động trẻ tuổi này đã được tôn vinh như những anh hùng dân tộc bởi cộng đồng quốc tế. Hành động can đảm của hai thanh niên trẻ tuổi hiên ngang đứng lên và công khai tuyên bố những gì họ tin là đúng là rất đáng được khen ngợi. Điều này còn đặc biệt hơn do họ có độ tuổi rất trẻ.

Một cô gái trẻ tuổi rất thông minh, Nguyễn Phương Uyên, một sinh viên 21 tuổi của trường Đại học Công nghiệp Thực phẩm thành phố Hồ Chí Minh, đã bị bắt và bị đưa đến đồn cảnh sát vào ngày 14 Tháng Mười năm 2012 ở quận Tân Phú. Họ đã làm điều này mà không có bất kỳ thông báo nào cho cha mẹ hoặc gia đình của cô. Tám ngày sau, gia đình cô cuối cùng mới được công an cho biết cô đã được chuyển giao đến cơ quan công an tỉnh Long An và bị buộc tội theo điều 88 của bộ luật hình sự. Vào ngày 26 tháng 4 năm nay, khi mẹ của Phương Uyên đến thăm cô ở trong nhà lao, bà nhìn thấy thân thể con gái bà có nhiều vết bầm thâm tím. Phương Uyên nói với mẹ cô rằng cô đã bị đánh đập tàn nhẫn trong khi bị giam giữ.

 

Theo công an Việt Nam, Đình Nguyên Kha, một sinh viên 25 tuổi từ Đại học Kinh tế và Công nghiệp Long an, vào ngày 10 Tháng 10 năm 2012 đã cùng với Nguyễn Phương Uyên phân phối truyền đơn chống chính phủ ở cầu vượt An Sương tại thành phố Hồ Chí Minh. Anh bị bắt ngày 11 tháng 10 năm 2012. Tại phiên tòa, anh đã tuyên bố một câu mà tôi cảm thấy phản ánh đúng với bản chất thật sự của người đàn ông trẻ tuổi này. Anh nói: “Tôi là một người yêu nước và tôi yêu đồng bào tôi. Tôi đã luôn luôn và sẽ luôn luôn yêu đồng bào tôi. Tôi sẽ không bao giờ chống lại dân Việt Nam. Cái tôi chống là chống đảng cộng sản. ” Trong ba năm qua, cộng đồng người Việt sống trong khu vực tôi đại diện đã lưu ý với tôi về mức độ vi phạm nhân quyền rất đáng lo ngại tại Việt Nam.

 

Chỉ nội năm nay đã có ít nhất 38 nhà hoạt động ôn hoà bị kết án về các cáo buộc hoạt động chống đối nhà nước. Đầu năm nay tôi đã lên tiếng về 14 nhà hoạt động nhân quyền bị xét xử và bị kết tội vào tháng Giêng và bị kết án từ ba đến 13 năm tù giam chỉ vì họ đã thực hiện quyền cơ bản của họ về tự do ngôn luận.

 

Tại Úc, cũng như trong hầu hết các nước dân chủ khác, chủ thuyết phân chia quyền lực được áp dụng để bảo đảm tính độc lập của ngành tư pháp của chúng ta để thẩm phán và tòa án có thể hoạt động mà không sợ hãi hay thiên vị trong khi thực thi pháp luật. Tuy nhiên, ở Việt Nam có vẻ như không có sự phân chia rõ ràng giữa các cơ quan lập pháp, hành pháp hay tư pháp vì tất cả các cơ quan hành chính của chính phủ đều nằm dưới sự kiểm soát trực tiếp của Đảng cộng sản. Là người Úc, chúng tôi tin rằng việc bảo vệ quyền con người của mỗi cá nhân là rất quan trọng trong nỗ lực toàn cầu của chúng ta nhằm đạt được hòa bình, an ninh, tự do và phẩm giá lâu dài cho mọi người. Là người Úc, sự cam kết của chúng ta đối với nhân quyền là một sự phản ánh của các giá trị quốc gia của chúng ta trong đó quyền con người của mỗi cá nhân và quyền tự do đều được tôn trọng.

 

Cộng đồng quốc tế đã mạnh mẽ lên án các hành động sai trái của chính quyền Việt Nam. Tổ chức Giám Sát Nhân quyền (Human Rights Watch) và Tổ chức Ân xá quốc tế đã thường xuyên đưa ra tuyên cáo chỉ trích hành động vi phạm nhân quyền tại Việt Nam. Gần đây, Toà Đại Sứ Hoa Kỳ tại Hà Nội đã phát hành một tuyên bố thật mạnh mẽ nói rõ mối quan tâm của Hoa Kỳ về việc bắt giữ mới đây của hai nhà hoạt động trẻ tại Thành phố Hồ Chí Minh. Mặc dù Việt Nam tham gia ký kết Công ước Quốc tế về Quyền Dân sự và Chính trị, rõ ràng là chính phủ Việt Nam và, thực sự là như vậy, những toà án của nhà nước Việt Nam đang phủ nhận quyền được xét xử công bằng đối với các nhà hoạt động nhân quyền ôn hòa.

 

Hôm nay trong khi chúng ta đang nói chuyện về chuyện đau lòng đang xẩy ra tại Việt Nam, cuộc đối thoại hàng năm lần thứ chín về nhân quyền giữa Úc và Việt Nam đang diễn ra tại thủ đô Canberra.

Tôi tin rằng các cuộc đối thoại nhân quyền là một cơ hội tuyệt vời cho các tường trình về các vi phạm nhân quyền nêu trên được đưa ra. Tôi đã viết cho Bộ trưởng Bộ Ngoại giao, Thượng nghị sĩ Bob Carr, và đã lưu ý ông về các trường hợp vi phạm nhân quyền tại Việt Namcần được đưa ra trước phái đoàn Việt Nam trong cuộc đối thoại này. Những trường hợp vi phạm này bao gồm: 14 nhà hoạt động đã bị kết án vào ngày 8 tháng Giêng năm nay, Việt Khang, người đã bị xét xử và bị kết án vào ngày 30 Tháng 10 năm 2012, Nguyễn Văn Hải, Tạ Phong Tần và Phan Thanh Hải, những người đã bị kết án vào ngày 24 Tháng 9 năm 2012; và Nguyễn Phương Uyên và Đinh Nguyên Kha, hai nhà hoạt động bị kết án vào ngày 16 Tháng 5 năm nay.

 

Vào tháng 3 năm 2012, tám người Hmong cũng đã bị kết án hai năm tù giam vì tội "dự phần trong một phong trào dân tộc ly khai”. Vào Tháng Hai 2012, Mục sư Nguyễn Công Chính đã bị kết án năm năm tù đối vì tội 'bóp méo tình hình trong nước bằng cách chỉ trích chính phủ và quân đội trong các phương tiện truyền thông nước ngoài”. Vào tháng 12 năm 2011, ông Nguyễn Văn Lía, 71 tuổi, người đã cảnh báo với quốc tế về tình hình các tín đồ của Phật giáo Hòa Hảo phải đối mặt với hành động đàn áp tôn giáo của nhà nước, và ông đã bị kết án năm năm tù vì “phát tán tuyên truyền chống chính phủ".

 

Mặc dù Việt Nam là thành viên của Liên Hiệp Quốc và đã chính thức tham gia ký kết Công ước Quốc tế về quyền dân sự và chính trị, những trường hợp này là bằng chứng về hành động tiếp tục trắng trợn vi phạm nhân quyền ở Việt Nam và việc nước này không tuân thủ nghĩa vụ quốc tế của họ.

 

Hôm nay, bên trong hội trường chúng tôi có ông Đoàn Kim và bà Nguyễn Bảo khánh và đại diện Khối 1706, tất cả đều hãnh diện là người dân Australia, là các thành viên cộng đồng năng động và đầy nhiệt huyết về vấn đề tự do và nhân quyền tại Việt Nam. Trong khi họ rất vững tin vào tương lai tại quê hương mới, họ không thể quên quá khứ hoặc những gì người dân Việt Nam hiện đang phải gánh chịu. Tôi xin chúc mừng họ và cám ơn họ có mặt tại đất nước này.

 

Như lúc đầu, tôi có nhắc đến ông Martin Luther King, người đã đánh thức thế giới với tầm nhìn đáng phục của ông ấy, đã can đảm đứng lên cho sự thay đổi. Cùng với cộng đồng người Việt tại Úc, tôi cũng có một giấc mơ. Tôi ước mơ:

 

Rằng 90 triệu người dân sống ở Việt Nam sẽ có những quyền con người cơ bản của họ và được vinh danh bởi chính phủ của họ;

 

Rằng những người anh hùng với đủ can đảm đứng ra lên tiếng cho những gì là đúng sẽ được tôn trọng thay vì bị phỉ báng và bị tống vào tù;

 

và Rằng chính phủ Việt Nam sẽ tuân thủ các nghĩa vụ pháp lý quốc tế và đứng vào vị trí của nưóc mình giữa các quốc gia tiến bộ trên thế giới.

 

Tôi tham gia với cộng đồng của tôi trong niềm mơ ước rằng một ngày không xa nào đó các quyền tự do, dân chủ và nhân quyền sẽ được phục hồi cho toàn dân Việt Nam.

__._,_.___

 

 CHRIS HAYES MP – Human Rights: Vietnam – 17 June 2013

 Mr HAYES (Fowler—Chief Government Whip) (12:22): Almost 50 years ago, when speaking about freedom on the steps of the Lincoln Memorial, Martin Luther King Jr changed the world when he declared: 'I have a dream.' I refer to Martin Luther King because he is a prime example of a courageous individual who enlivened the global consciousness with his vision of freedom and harmony. I find it incredible that people like him are brave enough to challenge governments and social norms, with the courage to stand up to fight for what is right. Through their efforts they have changed the world and made it a better place.

In recent years I have seen increasing numbers of young Vietnamese people demonstrate the same courage and conviction, young people who have challenged the Vietnamese government by demanding freedom and respect for human rights. Freedom of speech is not just a fundamental human right, it is also a vital component in any successful modern society. The human mind is an extraordinary thing, with a potential to achieve incredible things for our world. By restricting freedom of speech, the Vietnamese government is not only depriving people of their basic human right but is also limiting Vietnam's incredible potential to develop and prosper in today's global society.

I have on many occasions spoken about the alarming level of human rights abuses in Vietnam. Today, I would like to specifically refer to two young human rights activists, Nguyen Phuong Uyen and Dinh Nguyen Kha. These young activists were recently sentenced by the People's Court of Long An to imprisonment of six to eight years respectively, convicted under article 88 of the Vietnamese penal code for spreading information against the Socialist Republic of Vietnam.

The two activists have been distributing leaflets in Ho Chi Minh City, protesting against China's claims to the Paracel and Spratly islands in the South China Sea. According to Human Rights Watch, the leaflets accuse the Vietnamese Communist Party of allowing China to exercise inappropriate influence over the country by occupying the islands, leasing forest lands and exploiting natural resources. The Vietnamese state media reported this as 'distorting the party and the policies of the states relating to religion and land and exhibiting a twisted viewpoint regarding the Spratly and Paracel islands and the borders between Vietnam and China'.

Though they were vilified by the Vietnamese government and the state media, the two activists have been described as heroes by the international community. Their courage to stand up for what they believe to be right is truly commendable. This is particularly so given the fact of their very young ages.

A very bright young woman, Nguyen Phuong Uyen, a 21-year-old student from Ho Chi Minh University of Food Industry, was arrested and taken to the police station on 14 October 2012 in the Tan Phu District. They did this without any notification to her parents or family. Eight days later her family were finally contacted and told that she had been transferred to the police at Long An province and charged under article 88 of the penal code. On 26 April this year, when Nguyen Phuong Uyen's mother visited her in prison, she saw her daughter covered in bruises. Phuong Uyen told her mother that she had been severely beaten while in detention.

According to the police, Dinh Nguyen Kha, a 25-year-old student from the Long An University of Economics and Industry, on 10 October 2012 together with Nguyen Phuong Uyen distributed anti-government leaflets at the An Suong overpass in Ho Chi Minh City. He was arrested on 11 October 2012. At his trial he made a statement I feel reflects the truth of the character of this young man. He said:

I am a patriot and I love my people. Always have and always will. I would never be against the people of Vietnam. What I'm against is the communist party.

Over the past three years, the Vietnamese community in my electorate have drawn my attention to the disturbing levels of human rights abuses in Vietnam.

This year alone at least 38 activists have been convicted of alleged anti-state activity. Earlier this year I spoke about the 14 human rights activists who were tried and convicted in January and handed sentences ranging from three to 13 years imprisonment for exercising their fundamental human right of freedom of expression.

In Australia, as in most democratic countries, the doctrine of separation of powers applies to ensure independence of our judiciary so judges and courts can act without fear or favour in the administration of justice. In Vietnam, however, there appears to be no clear division between the legislature, executive or judiciary as all administrative organs of government are ultimately under the direct oversight of the Communist Party. As Australians we believe that the protection of individual human rights is vital in our global efforts to achieve lasting peace, security, freedom and dignity for all. As Australians, our commitment to human rights is a reflection of our national values whereby a person's liberty and freedoms are respected.

The international community have strongly criticised the actions of the Vietnamese government. Human Rights Watch and Amnesty International have regularly released statements criticising human rights abuses in Vietnam. Recently the US embassy in Hanoi released a particularly strong statement exercising its concerns about the latest arrest of the two young activists in Ho Chi Minh City. Although Vietnam is a signatory to the International Covenant on Civil and Political Rights, it is evident that the Vietnamese government and, indeed, the Vietnamese courts are denying human rights activists a fair trial.

As we speak today the ninth annual Australian Vietnamese human rights dialogue is taking place here in Canberra.

I believe that the human rights dialogue presents a great opportunity for appropriate representations to be made on such vital issues. I have written to the Minister for Foreign Affairs, Senator Bob Carr, and brought to his attention various cases of human rights abuses which should be raised during this dialogue. These cases include: the 14 activists who were sentenced on 8 January this year; Viet Khang, who was tried and convicted on 30 October 2012; Nguyen Van Hai, Ta Phong Tan and Phan Thanh Hai, who went to trial on 24 September 2012; and Nguyen Phuong Uyen and Dinh Nguyen Kha, the two activists who were sentenced on 16 May this year.

In March 2012 eight Hmong protesters were also sentenced to two years imprisonment for 'partaking in a separatist ethnic movement'. In February 2012 Pastor Nguyen Cong Chinh was sentenced to five years for 'distorting the domestic situation by criticising the government and the army in the foreign media'. In December 2011 Nguyen Van Lia, a 71-year-old who raised international awareness about the situation faced by fellow members of the Hoa Hao Buddhists was sentenced to five years imprisonment for 'distributing anti-government propaganda'.

Although Vietnam is a member of the United Nations and a signatory to the International Covenant on Civil and Political Rights, these cases are evidence of the continuing human rights abuses in Vietnam and the country's failure to comply with their international obligations.

In the gallery today we have Joachim and Boa KhanhNguyen and representatives of Bloc 1706, all very proud Australians, active community members and passionate about the issue of freedom and human rights in Vietnam. While they look very strongly to the future they cannot forget the past or what the people of Vietnam currently suffer. I congratulate them and thank them for being here.

Earlier I referred to Martin Luther King, who awakened the world with his incredible vision of courage in standing up for change. Along with the Vietnamese community in Australia, I too have a dream. I dream: that the 90 million people living in Vietnam will have their fundamental human rights honoured by their government; that the heroes brave enough to speak up for what is right will be respected rather than vilified and thrown into prison; and that the Vietnamese government will comply with its international legal obligations and take its place among the advanced nations of the world. I join with my community in dreaming that one day soon freedom, democracy and human rights will be restored for the people of Vietnam